Thế nào là rối loạn lo âu?

Bất kỳ ai trong chúng ta cũng từng trải qua tâm trạng lo lắng trong cuộc đời, tuy nhiên nếu tình trạng lo lắng nghiêm trọng, kéo dài và ảnh hưởng tới các hoạt động, công việc hàng ngày thì đó có thể là dấu hiệu của rối loạn lo âu. Rối loạn lo âu thường khởi phát từ trước tuổi 25 ở cả nam giới và nữ giới với những triệu chứng như:

• Liên tục lo lắng về một sự việc dù lớn hay nhỏ.
• Bồn chồn, khó chịu
• Mệt mỏi.
• Khó tập trung tâm trí.
• Mỏi, đau nhức cơ bắp.
• Run rẩy, cảm thấy bối rối hoặc bị dễ dàng giật mình.
• Khó ngủ.
• Ra mồ hôi, buồn nôn hoặc tiêu chảy.
• Khó thở hoặc nhịp tim nhanh.

Rối loạn lo âu có thể đi kèm với một số rối loạn tâm thần hoặc bệnh lý nội khoa khác, đáp ứng điều trị của mỗi người cũng khác nhau. Vì vậy có thể sẽ cần thử để biết được loại thuốc, hoặc phương pháp điều trị nào thích hợp với từng người. Những nhóm thuốc thường được sử dụng trong điều trị rối loạn lo âu gồm có 3 nhóm chính: benzodiazepin, busiprone và thuốc chống trầm cảm.

Các nhóm thuốc điều trị rối loạn lo âu

Benzodiazepine

Benzodiazepine có 4 tác dụng khác nhau bao gồm: chống lo âu, chống động kinh, giãn cơ, và an thần – gây ngủ. Biểu hiện tác dụng nào còn tùy thuộc vào liều dùng của benzodiazepine. Ở liều thấp, benzodiazepine có tác dụng chống lo âu. Ở mức liều cao hơn, benzodiazepine có tác dụng an thần – gây ngủ, giãn cơ.

Benzodiazepine có hiệu quả trong điều trị nhiều dạng rối loạn lo âu như rối loạn lo âu lan tỏa, rối loạn lo âu xã hội, rối loạn hoảng sợ, rối loạn lo âu sau sang chấn, rối loạn ám ảnh cưỡng chế. Khi sử dụng benzodiazepine có thể gặp một số tác dụng không mong muốn như:

• Buồn ngủ và lú lẫn là những tác dụng không mong muốn thường gặp nhất khi sử dụng benzodiazepine. Ở liều dùng cao hơn, nó có thể gây ra khó khăn trong các cử động cần sự phối hợp. Sự suy giảm nhận thức (giảm trí nhớ) cũng có thể xảy ra khi sử dụng benzodiazepine.
• Benzodiazepine có thể gây nghiện thuốc nếu sử dụng liều cao trong thời gian kéo dài. Trường hợp ngưng sử dụng thuốc đột ngột sẽ gây nên những triệu chứng cai thuốc.

Do những tác dụng không mong muốn và nguy cơ gây nghiện nên BZD chỉ được chỉ định cho một số ít trường hợp và sử dụng trong thời gian ngắn hạn.

Busiprone

Busiprone rất hữu ích trong điều trị rối loạn lo âu lan tỏa mạn tính. Thuốc tác động lên các chất dẫn truyền thần kinh bằng cách kích thích receptor serotonin, giúp giảm các triệu chứng bồn chồn, cáu gắt, khó ngủ, đổ mồ hôi…

Sử dụng Buspirone ít gặp tác dụng phụ hơn, nếu có thì thông thường là đau đầu, chóng mặt, lo lắng, buồn nôn… Tác động an thần, rối loạn vận động và nhận thức rất ít xảy ra và tình trạng phụ thuộc thuốc hầu như không có.

Tuy nhiên, thuốc phát huy hiệu quả chậm và chỉ hiệu quả đối với rối loạn lo âu mức độ nhẹ và vừa; không có tác dụng tốt ở những người lo âu nặng, hoảng loạn hoặc rối loạn ám ảnh.

Thuốc chống trầm cảm

Thuốc chống trầm cảm là nhóm thuốc đầu tay trong điều trị rối loạn lo âu vì rối loạn lo âu và trầm cảm thường xuất hiện đồng thời. Thuốc chống trầm cảm cũng tác động lên các chất dẫn truyền tần kinh và cần thời gian từ 4-6 tuần để cho thấy hiệu quả rõ ràng. Do vậy mà trong quá trình điều trị với thuốc chống trầm cảm, bác sỹ thường chỉ định kết hợp với bezodiazepine ở những tuần đầu tiên. Khi các thuốc chống trầm cảm có tác dụng sẽ ngừng dần benzodiazepine. Một số thuốc chống trầm cảm thường sử dụng trong điều trị rối loạn lo âu gồm: Paroxetine (Paxil), sertraline (Zoloft), venlafaxine (Effexor).

Tác dụng không mong muốn đáng lo ngại nhất khi sử dụng thuốc chống trầm cảm trong điều trị rối loạn lo âu đó là sự gia tăng mức độ lo lắng trong giai đoạn đầu dùng thuốc. Đáng lo ngại là bởi vì nó thường khiến cho bệnh nhân có xu hướng bỏ điều trị. Những thuốc trầm cảm không gây nên tình trạng nghiện thuốc, nhưng nếu ngừng thuốc đột ngột có thể gây ra hội chứng cai thuốc.

(Nếu bạn bị bệnh nhẹ, không muốn dùng thuốc thì nên đọc bài: Chữa rối loạn lo âu không dùng thuốc)

Liệu pháp thay thế: sử dụng probiotics chuyên biệt (psychobiotics)

Những tác dụng không mong muốn và sự phát huy hiệu quả chậm của thuốc điều trị rối loạn lo âu đòi hỏi những biện pháp bổ trợ hữu ích. Trong thời gian gần đây, một phương pháp mới trong điều trị các rối loạn tâm thần kinh, bao gồm cả lo âu và trầm cảm đã được đưa ra, đó là sử dụng các probiotic chuyên biệt.

Giữa não bộ và đường ruột có một mối liên hệ mật thiết thông qua 200-600 triệu tế bào thần kinh và ruột được ví như là “bộ não thứ 2” của cơ thể. Các nhà khoa học nhận thấy, một số chủng lợi khuẩn đường ruột đặc biệt có tác dụng cải thiện tâm trạng thông qua liên kết đặc biệt giữa não và ruột – chúng gọi là psychobiotic.

“Psycho-biotics là khái niệm chỉ những chủng vi khuẩn đường ruột đặc biệt, khi được bổ sung với lượng vừa đủ sẽ đem lại lợi ích cho sức khỏe tâm thần”

Hầu hết chúng ta đều quen thuộc với những lợi khuẩn đường ruột (probiotic) và vai trò đối với hệ tiêu hóa, tuy nhiên ít người biết những lợi khuẩn này còn có mối liên quan với những bệnh lý về tinh thần. Ở những người bị stress, lo âu, trầm cảm…thì có sự sụt giảm lớn của những vi khuẩn có lợi trong đường ruột, đặc biệt là hai chủng Lactobacili và Bifidobacterium. Chính vì vậy mà các nhà nghiên cứu đã tiến hành bổ sung những vi khuẩn bị thiếu hụt này trên cả những người khỏe mạnh và người đang gặp lo âu để đánh giá lợi ích của việc bổ sung probiotic trên sức khỏe tâm thần. Trong một nghiên cứu phân tích gộp gồm 10 thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng được đăng tải trên tạp chí Neuropsychiatry đã đưa ra kết luận: sử dụng probiotics có thể giúp giảm mức độ lo âu (đánh giá theo thang điểm DASS).

Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả giảm các triệu chứng lo âu, trầm cảm… điều quan trọng nhất là phải chọn lọc những chủng probiotics đặc thù có tác động trên sức khỏe thâm thần, hơn nữa cần đánh giá về cả liều dùng, thời gian sử dụng bao nhiêu lâu để đem lại hiệu quả điều trị tốt.

Xem thêm: Ecologic Barrier – sản phẩm psychobiotic đầu tiên được đưa về Việt Nam

Việc phát hiện và ứng dụng psychobiotics là một hướng đi mới, mang lại thêm cơ hội trong phòng và điều trị các bệnh lý thuộc về sức khỏe tâm thần. Đặc biệt, liệu pháp sử dụng psychobiotics được ghi nhân là an toàn, không gây tác dụng phụ và có thể sử dụng được cho cả trẻ em, người lớn phụ nữ mang thai và cho con bú

Benhlytramcam.vn

Các triệu chứng bệnh rối loạn lo âu không phải ai cũng biết

Khi mắc chứng bệnh rối loạn lo âu người bệnh sẽ có những suy nghĩ, lo lắng kéo dài về một vấn đề nào đó mà không thể thoát ra được. Hầu hết người bệnh cũng như người nhà bệnh nhân thường né tránh lý do liên quan đến tâm thần kinh mà chỉ tập trung chữa bệnh về triệu chứng của nó như tim mạch , đau đầu, mệt mỏi… Luồng suy nghĩ sai lệch đã khiến bệnh ngày càng trở nên trầm trọng, khi được phát hiện thì bệnh đã có những biến chứng, những hệ quả nặng nề. Do đó việc nhận biết các triệu chứng bệnh là điều vô cùng quan trọng trong phác đồ điều trị rối loạn lo âu. Có nhiều dạng rối loạn lo âu, mỗi dạng sẽ có những đặc điểm khác nhau được phân loại:

• Rối loạn lo âu lan tỏa (hay còn gọi là rối loạn lo âu toàn thể) là những trường hợp mà sự lo lắng “lan tỏa” đến hầu hết mọi mặt trong cuộc sống. Do vậy những người bị rối loạn lo âu lan tỏa lúc nào cũng cảm thấy lo âu, sợ hãi, hầu như về mọi khía cạnh đời sống như sức khỏe, tài chính, con cái, gia đình, kèm theo đó là những triệu chứng về thể chất như mệt mỏi, đau đầu, đâu cơ…
• Rối loạn hoảng loạn: Bao trùm lên người bệnh là cảm giác sợ hãi, những cơn kinh hoàng, khiếp sợ dữ dội ập đến bất chợt mà không do bất cứ nguyên nhân nào. Người bệnh thường cô lập bản thân mình, né tránh các hoạt động cộng đồng, xã hội.
• Rối loạn stress sau chấn thương:  Người bệnh sau khi trải qua một chấn động tâm lý như tai nạn hoặc mất đi người thân yêu nhất thường có những suy nghĩ dai dẳng, những ám ảnh không thoát ra được, ảnh hưởng đến sức khỏe và gia tăng những nguy cơ hành vi tiêu cực.
• Rối loạn ám ảnh cưỡng chế: Người bệnh luôn có những ám ảnh về những vấn đề vô lý như sợ bẩn, sợ máu….
• Rối loạn lo âu xã hội: Người bệnh luôn có những lo lắng và căng thẳng khi tiếp xúc với đám đông, người lạ. Người bệnh thường né tránh giao tiếp, né tránh những hoạt động nhóm, hoạt động xã hội.

Triệu chứng bệnh rối loạn lo âu

Nhận biết triệu chứng của bệnh rối loạn lo âu là điều không hề dễ, ở thể bệnh nhẹ rất khó phát hiện và thường bị nhầm với các biểu hiện thực thể. Và không phải tự dưng chứng bệnh này được coi là một trong những bệnh nguy hiểm bởi nó gây ra những triệu chứng cả về thần kinh và thể chất. Tùy vào từng đối tượng và mức độ bệnh thì những triệu chứng bao gồm:

Các triệu chứng về tâm thần kinh

Người bệnh có những triệu chứng về tâm thần kinh

• Những suy nghĩ, lo âu quá mức không kiểm soát được. Những lo lắng và suy nghĩ này xuất hiện với hầu hết sự việc xảy ra với người bệnh dù là chuyện lớn hay chuyện nhỏ, thường kéo dài ít nhất 6 tháng và ngày càng trầm trọng.
• Lo âu không rõ nguyên nhân cụ thể, có những chuyện rất bình thường cũng làm người bệnh suy nghĩ lo lắng, những suy nghĩ này của người bệnh mang tính bộc phát, không phù hợp với thực tế, hoang tưởng.
• Người bệnh dễ bị kích động, bực bội trước hầu hết tác động nào từ người khác và môi trường xung quanh gây ra những rào cản trong giao tiếp và các quan hệ xã hội.

Dễ kích động, bực bội là một trong những triệu chứng tâm thần kinh của chứng rối loạn lo âu

• Ngoài những suy nghĩ lo âu quá mức, người bệnh còn có cảm giác sợ hãi thường trực về những vấn đề vô lý
• Bồn chồn, khó chịu, mất đi sự thư giãn và thoải mái.
• Mất đi tập trung và chú ý trong học tập, công việc và các vấn đề trong cuộc sống
• Rối loạn ăn uống có thể ăn quá nhiều hoặc chán ăn
• Rối loạn về giấc ngủ: Thường những người mang bệnh sẽ gia tăng nguy cơ bị mất ngủ bởi não bộ luôn trong tình trạng căng thẳng và mệt mỏi
• Ngoài ra một số nghiên cứu còn chỉ ra những biểu hiện khác như dễ giật mình (Chiếm 68%), chóng mặt, run rẩy, đầu óc trống rỗng…

Các triệu chứng thực thể

• Bệnh tim mạch: Tim đập nhanh, hồi hộp, đau ngực sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch.
• Các vấn đề về tiêu hóa: Khó chịu vùng thượng vị, buồn nôn, tiểu nhiều lần, rối loạn tiêu hóa như viêm đường ruột (IBD), viêm ruột kích thích (IBS)..

Kèm theo những triệu chứng thần kinh là những biểu hiện thực thể

• Luôn cảm thấy cơ thể mệt mỏi rã rời với các triệu chứng thực thể như đau lưng, đau cổ…
• Các cơn đỏ mặt hoặc ớn lạnh.
• Có các biểu hiện tê cóng hoặc cảm giác kim châm.
• Các biểu hiện về cơ như viêm cơ, căng cơ, đau vùng vai gáy
• Dễ ra mồ hôi, đau đầu, căng nhức mắt do mất ngủ.
• Sụt cân ở những người kém ăn trong triệu chứng rối loạn ăn uống
• Suy giảm ham muốn tình dục ở cả nam và nữ. Ở trẻ trong giai đoạn dậy thì sẽ kém phát triển các bộ phận và chức năng sinh dục do rối loạn tâm thần kinh gây ra nhiều rối loạn cho cơ thể.
• Các biểu hiện cơ thể khác như khó thở, sôi bụng, đau bụng, đau ngực…

Đọc thêm bài: Bệnh rối loạn lo âu có nguy hiểm không?

Triệu chứng của bệnh rối loạn lo âu rất phức tạp bởi nó kèm theo cả những dấu hiệu tâm lý và những dấu hiệu thực thể. Hiểu được triệu chứng của bệnh là gia tăng khả năng phòng và chữa căn bệnh nguy hiểm này

>> Nên đọc: “Rối loạn lo âu có chữa được không?”

Chứng bệnh rối loạn lo âu ám ảnh sợ ngày càng phổ biến

Rối loạn lo âu ám ảnh sợ

Rối loạn lo âu ám ảnh sợ là chứng sợ một thực thể, một vấn đề một cách vô lý và quá mức. Các vấn đề, tình huống bình thường không quá nguy hiểm cũng là vấn đề lớn với người bệnh. Rối loạn kéo dài gây ra những phản ứng thể chất của cơ thể và những căng thẳng, mệt mỏi cho não bộ.

Theo các chuyên gia nghiên cứu về tâm thần học thì đa số trong tất cả chúng ta đều có ít nhất một lần trải qua những lo âu ám ảnh sợ. Có những người có thể vượt qua nó và trở nên mạnh mẽ hơn nhưng cũng có những người không thể làm được gì khi mắc chứng bệnh tâm lý này. Nhưng hầu hết các chứng bệnh của rối loạn lo âu ám ảnh sợ đều ảnh hưởng đến cả sức khỏe tinh thần và thể chất của người bệnh.

Tất cả chúng ta đều có ít nhất một lần trải qua những lo âu ám ảnh sợ

Tùy vào đặc trưng của nỗi sợ hãi và ám ảnh các nhà khoa học đã chia rối loạn lo âu ám ảnh sợ thành các rối loạn cơ bản như: Ám ảnh sợ khoảng trống, ám ảnh sợ xã hội, ám ảnh sợ đặc hiệu (như sợ bẩn, sợ nước…), ám ảnh cưỡng bức và các ám ảnh sợ khác.

Các tình huống thường gặp gây ra những sợ hãi cho người bệnh

Cuộc sống của người bệnh bao trùm bởi những điều sợ hãi tưởng chừng là  việc đơn giản trong đời sống hàng ngày. Một số thống kê về các tình huống gây sợ hãi của nhóm nghiên cứu tại Mỹ như:

• Sợ ở nhà một mình.
• Sợ những nơi đông người hoặc nơi công cộng như công viên nhà ga…
• Sợ đi du lịch trong xe buýt, ô tô con, tàu điện hoặc trên máy bay…
• Sợ các sự kiện xã hội.
• Sợ nước, sợ bẩn
• Sợ ám ảnh bởi vật nhọn như dao, kim tiêm…
• Sợ nói trước đám đông, hoặc không thể nói ra và nói không đúng ý khi đứng trước đám đông.
• Sợ các vị trí mở.
• Sợ rời khỏi nhà một mình vì ám ảnh sợ nguy hiểm.

Người mắc bệnh thường sợ những điều vô lý trong cuộc sống

Biểu hiện của bệnh rối loạn lo âu ám ảnh sợ

• Luôn cảm thấy căng thẳng khi phải đối mặt với đối tượng, hoạt động hay tình huống cụ thể nào đó, thậm chí là chỉ cần suy nghĩ về vấn đề đã khiến người bệnh rơi vào trạng thái không có lối thoát
• Người bệnh có thể vì tránh né tình huống lo sợ mà cô lập bản thân, có thể khóc lóc, nổi giận để tránh được tác nhân đó. nhưng trong trường hợp phải gặp mặt thì người bệnh thường có đấu tranh tâm lý rất mạnh mẽ, có thể bị mất ngủ, cơ thể run rẩy, chóng mặt vã mồ hôi, đau tức cổ họng.
• Sau những cơn lo lắng ám ảnh kéo dài thì người bệnh thường sẽ sợ tình huống đó hơn và ngày càng hoảng sợ, lo lắng, bồn chồn, sợ hãi mãnh liệt hơn. Họ thường né tránh những ám ảnh tiếp theo và không nhìn vào thực tế.

Luôn sợ hãi đến mức né tránh sự việc, thu mình trong vỏ bọc của bản thân

Nguyên nhân của rối loạn lo âu ám ảnh sợ

Có nhiều nguyên nhân gây ra những rối loạn ám ảnh sợ, nhưng những nguyên nhân dưới đây được coi là chủ yếu:

Do những sang chấn về tâm lý

Người bệnh từng trải qua những sự kiện tâm lý trong quá khứ là nguyên nhân gây ra chứng ám ảnh sợ hãi tại thời điểm hiện tại. Khi một sự việc hay tình huống nào ập đến mà có liên quan đến sự kiện đó thì người bệnh sẽ sợ hãi quá mức kèm theo những biểu hiện thực thể như run rẩy, tim đập nhanh, dễ kích động … Một số nỗi sợ của người bệnh như sợ một con vật cắn, sợ không gian kín chỉ có một mình, sợ đi xe máy sau sang chấn ngã xe…

Yếu tố di truyền

Yếu tố di truyền gây ra những rối loạn lo âu ám ảnh sợ cho người bệnh

Nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ đã chỉ ra rằng trong gia đình bố mẹ mắc bệnh rối loạn lo âu thì khả năng con cái mắc bệnh đó hoặc những rối loạn tâm thần khác sẽ cao hơn bình thường. Một thí nghiệm trên 2 trẻ sinh đôi từ một người mẹ mắc chứng rối loạn lo âu ám ảnh sợ thì cho thấy cả 2 đều có vấn đề về tâm lý, sợ hãi hơn những đứa trẻ bình thường. Đây là một trong những nguyên nhân cơ bản của rối loạn lo âu ám ảnh sợ.

Do rối loạn cơ chế sinh học trong cơ thể

Đây là yếu tố gây ra những hoảng sợ quá mức. Là sự kích thích sinh lý ở mức độ cao. Phản ứng hoảng sợ được xuất hiện do sự sụt giảm hormone serotonin và norepinephrinetrong não bộ. Đây là những hormone góp phần tạo nên sự phấn khích, hạnh phúc nên khi thiếu hụt sẽ gây ra những rối loạn tâm lý, một trong số đó là chứng rối loạn ám ảnh sợ.

Yếu tố tâm lý, xã hội

Một bệnh nhân trải qua những biến cố xã hội, yếu tố tâm lý sẽ dễ bị ám ảnh cưỡng chế hơn bình thường. những biến cố tâm lý xã hội được thống kê như: Thất nghiệp, chia tay một mối quan hệ thân thiết, mất đi người thân yêu trong gia đình…

Các nguyên nhân khác

Biến cố sau phẫu thuật cũng gia tăng nguy cơ mắc rối loạn lo âu ám ảnh sợ

Một số nguyên nhân khác cũng liên quan đến chứng rối loạn ám ảnh sợ đó là những biến cố sau phẫu thuật thần kinh. Bên cạnh đó những người có tâm lý yêu, ít trải qua biến cố khó có thể chống lại những khó khăn trong cuộc sống, nên khi gặp vấn đề sẽ bị tâm lý, hoảng loạn.

Phương pháp điều trị hội chứng ám ảnh sợ

Cũng giống như chứng rối loạn lo âu thông thường, chứng rối loạn lo âu ám ảnh sợ tâp trung vào điều trị bằng tâm lý trị liệu hành vi và điều trị bằng thuốc. Ở mỗi mức độ của bệnh sẽ có những phương pháp điều trị phù hợp và việc áp dụng phương pháp nào phải tuân thủ tuyệt đối sự hướng dẫn của bác sĩ tâm lý và bác sĩ điều trị. Dưới đây là các phương pháp điều trị cụ thể:

Tâm lý trị liệu

Liệu pháp về tâm lý là phương pháp hàng đầu để điều trị tâm bệnh của các chứng rối loạn tâm thần kinh trong đó có rối loạn lo âu ám ảnh sợ. Các chuyên gia tâm lý sẽ tư vấn cho người bệnh và người nhà của bệnh nhân, giúp họ hiểu được nguyên nhân của vấn đề từ đó giúp người bệnh dần tháo gỡ những vấn đề đó, bình tĩnh hơn để lấy lại tinh thần và chiến đấu với bệnh tật.

Sử dụng thuốc

Trong những trường hợp rối loạn lo âu ám ảnh sợ ở mức độ nặng hoặc có đi kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng, bác sỹ có thể kê đơn thuốc để điều trị. Thuốc tây y có tác dụng làm giảm các triệu chứng rối loạn lo âu tổng quát bằng việc ức chế tái thu nạp các hormone hạnh phúc như GABA hay Serotonine và thường được kết hợp với tâm lý liệu pháp hành vi. Việc sử dụng thuốc điều trị rối loạn lo âu ám ảnh sợ phải tuân thủ tuyệt đối theo chỉ dẫn và phác đồ điều trị của bác sĩ.

Xem thêm: “Chữa rối loạn lo âu không dùng thuốc”

Bệnh rối loạn lo âu ám ảnh sợ cũng như các bệnh lý về tâm thần kinh đang ngày càng càng trở nên phổ biến. Trên đây là những kiến thức chung về bênh rối loạn lo âu ám ảnh sợ. Hy vọng đây sẽ là hành trang giúp người bệnh hiểu và kịp thời đưa ra phương hướng giải quyết đúng đắn cho bản thân, gia đình và xã hội.

Theo benhlytramcam.vn

Hiểu về chứng rối loạn lo âu xã hội

Rối loạn lo âu xã hội là gì?

Rối loạn lo âu xã hội còn có thể gọi là chứng rối loạn ám ảnh xã hội. Những người mắc chứng rối loạn này thường có những biểu hiện sợ hãi quá mức,lo lắng và nhút nhát với hầu hết các vấn dề trong môi trường xã hội. Do quá để ý đến nhận xét đánh giá của người khác nên ảnh hưởng nhiều đến tâm lý người bệnh trong các vấn đề xã hội, cản trở nhiều đến cuộc sống và các mối quan hệ của họ

Rối loạn lo âu xã hội gây ảnh hưởng đến khoảng 15 triệu người Mỹ trưởng thành và là rối loạn lo âu được chẩn đoán phổ biến thứ 2 sau rối loạn lo âu toàn thể.  Tuổi trung bình khởi phát bệnh rối loạn lo âu xã hội là vào những năm thiếu niên. Hầu hết trẻ được chẩn đoán mắc chứng rối loạn lo âu xã hội có những biểu hiện nhút nhát, sợ hãi quá mức về một vấn đề khiến bản thân chúng mất đi hoặc khó học hỏi những kỹ năng trong cuộc sống.

Rối loạn lo âu có thể tàn phá cuộc sống của một con người bởi những người bị mắc chứng bệnh này có thể từ chối một cơ hội việc làm rất tốt chỉ vì công việc đòi hỏi sự tương tác với người mới. Ở một số người bệnh còn sợ hãi gặp gỡ bạn bè, đồng nghiệp và các mối quan hệ đã thân quen làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày và các hoạt động đời sống xã hội.

>> Rối loạn lo âu là gì?

Triệu chứng của bệnh

Một cá nhân có thể gặp các triệu chứng thể chất, cảm xúc và hành vi của chứng rối loạn lo âu xã hội. Những triệu chứng này có thể ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống hàng ngày của cá nhân và các mối quan hệ.

Người bệnh luôn sợ hãi và ngại giao tiếp với những người xung quanh

Các triệu chứng thể chất

• Tăng nhiệt độ cơ thể nhanh
• Chóng mặt
• Cơ bắp căng thẳng hoặc co giật
• Rắc rối dạ dày
• Đỏ mặt
• Run sợ
• Đổ quá nhiều mồ hôi
• Cổ họng và miệng khô

Triệu chứng cảm xúc

• Mức độ lo âu và sợ hãi cao
• Cuộc tấn công hoảng loạn
• Chu kỳ tình cảm tiêu cực
• Dysmorphia liên quan đến một phần của cơ thể của họ (phổ biến nhất là khuôn mặt)

Rối loạn lo âu xã hội mang theo những triệu chứng lo sợ kèm theo những suy nghĩ tiêu cực

Các triệu chứng hành vi

• Tránh các tình huống mà cá nhân nghĩ rằng họ có thể là trung tâm của sự chú ý
• Không tham gia các hoạt động nhất định vì lo ngại về sự bối rối
• Trở nên cô lập; cá nhân có thể bỏ việc hoặc bỏ học
• Uống rượu quá mức hoặc lạm dụng các loai thuốc an thần hoặc chất kích thích.

>> Rối loạn lo âu có chữa được không?

Nguyên nhân của rối loạn lo âu xã hội

Nguyên nhân chính xác của rối loạn lo âu xã hội (ám ảnh xã hội) là không rõ. Tuy nhiên, nghiên cứu hiện tại cho thấy nó có thể được gây ra bởi sự kết hợp của các yếu tố môi trường và di truyền học. Các yếu tố như sự ngược đãi thời thơ ấu hoặc nghịch cảnh tâm lý được coi là nguy cơ của rối loạn lo âu xã hội.

Yếu tố di truyền là yếu tố ảnh hưởng mạnh đến rối loạn lo âu xã hội

Cá nhân dễ bị ức chế hành vi (xu hướng trải qua đau khổ và rút lui khỏi những tình huống, người, hoặc môi trường không quen thuộc) và nỗi sợ phán đoán cũng dễ mắc chứng rối loạn lo âu xã hội.
Yếu tố di truyền cũng có thể đóng một vai trò trong sự phát triển của lo âu xã hội vì những đặc điểm hành vi này bị ảnh hưởng mạnh về mặt di truyền. Hơn nữa, rối loạn lo âu xã hội là một tình trạng di truyền – người thân mức độ đầu tiên có cơ hội bị rối loạn lo âu xã hội cao gấp hai đến sáu lần.

Cách điều trị

Rối loạn lo âu xã hội hoàn toàn có thể chữa trị và khắc phục được băng liệu pháp tâm lý hành vi hoặc dùng thuốc. Tuy nhiên sự quyết tâm và kiên trì của người bệnh là yếu tố quan trọng nhất trong điều trị rối loạn lo âu. Nó quyết định rất nhiều đến kết quả điều trị của người bệnh

Liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT)

Một số nghiên cứu đã cho thấy liệu pháp nhận thức hành vi điều trị thành công đáng kể cho những người mắc rối loạn lo âu xã hội (ám ảnh xã hội). Hiệp hội tâm lý Mỹ định nghĩa liệu pháp nhận thức hành vi là một hệ thống điều trị tập trung vào tư duy và ảnh hưởng của nó đối với hành vi và cảm xúc. Liệu pháp này còn nhấn mạnh những ảnh hưởng của niềm tin đến kết quả chữa và điều trị bệnh.

Liệu pháp nhận thức hành vi có thể thay đổi vĩnh viễn hiệp hội đường dẫn thần kinh não

Liệu pháp này giúp bệnh nhân tập trung vào việc thay đổi suy nghĩ, niềm tin, cảm xúc trong các tình huống liên quan đến xã hội, cộng đồng. Những chuyên gia tâm lý sẽ phân tích các tình huống và chỉ cho người bệnh những suy nghĩ và hành vi không đúng của bản thân mình từ đó giúp người bệnh giảm các triệu chứng và hành vi của rối loạn lo âu xã hội. Các bài tạp đi kèm với liệu pháp này thường là massage, thiền, chánh niệm, thôi miên và châm cứu…

Thuốc

Thuốc là một hình thức điều trị hữu ích cho nhiều người, nhưng không phải tốt tuyệt đối cho những người bị rối loạn lo âu xã hội (ám ảnh xã hội). Nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng các thuốc chống lo âu, như benzodiazepin, và một số chất ức chế tái hấp thu chọn lọc serotonin (SSRIs) được sử dụng kết hợp với liệu pháp tâm lý hành vi là có lợi nhất. Chỉ liệu pháp nhận thức hành vi mới có thể thay đổi vĩnh viễn các hiệp hội đường dẫn thần kinh trong não và do đó việc dùng thuốc riêng lẻ không có lợi ích lâu dài cho những người bị lo âu xã hội.

(Nếu bị bệnh nhẹ, không muốn dùng thuốc thì nên đọc bài: Chữa rối loạn lo âu không dùng thuốc)

Hướng đi mới trong điều trị rối loạn lo âu: “Psychobiotics”

Việc sử dụng thuốc điều trị rối loạn lo âu chỉ áp dụng với các trường hợp nặng. Khi sử dụng thuốc vấn đề lớn nhất mà cả bệnh nhân và bác sỹ điều trị phải đối mặt đó chính là tác dụng không mong muốn thường xuất hiện trong thời gian đầu sử dụng thuốc, trong khi đó để thấy được hiệu quả của thuốc phải mất tới 2-6 tuần. Đây là lý do mà có tới gần 50% bệnh nhân bỏ thuốc ngay trong tháng đầu tiên điều trị, khiến cho tình trạng trở nên nặng hơn. Chính vì lẽ đó mà các nhà khoa học luôn không ngừng tìm kiếm các giải pháp mới đem lại hiệu quả và an toàn cho vấn đề này.

Trong thời gian gần đây, giới chuyên môn đặc biệt quan tâm tới một phương pháp mới trong lĩnh vực sức khỏe tâm thần, đó là sử dụng “psycho-biotics”. Psycho-biotics là khái niệm chỉ những chủng vi khuẩn đường ruột đặc biệt, khi được bổ sung với lượng vừa đủ sẽ đem lại lợi ích cho sức khỏe tâm thần, được đưa ra lần đầu tiên vào năm 2013.

Vai trò của những lợi khuẩn đường ruột (còn gọi là probiotic) đối với sức khỏe đường tiêu hóa chúng ta đều biết tới, nhưng có thể có ít người biết rằng chúng có mối quan hệ chặt chẽ với chức năng của não bộ thông qua tương tác hai chiều giữa ruột và não. Ở những người bị stress, lo âu, trầm cảm…thì có sự sụt giảm lớn của những vi khuẩn có lợi trong đường ruột, đặc biệt là hai chủng Lactobacili và Bifidobacterium. Chính vì vậy mà các nhà nghiên cứu đã tiến hành bổ sung những vi khuẩn bị thiếu hụt này trên cả những người khỏe mạnh và người đang gặp lo âu để đánh giá lợi ích của việc bổ sung probiotic trên sức khỏe tâm thần. Trong một nghiên cứu phân tích gộp gồm 10 thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng được đăng tải trên tạp chí Neuropsychiatry đã đưa ra kết luận: sử dụng probiotics có thể giúp giảm mức độ lo âu (đánh giá theo thang điểm DASS).

Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả giảm các triệu chứng lo âu, trầm cảm… điều quan trọng nhất là phải chọn lọc những chủng probiotics đặc thù có tác động trên sức khỏe thâm thần, hơn nữa cần đánh giá về cả liều dùng, thời gian sử dụng bao nhiêu lâu để đem lại hiệu quả điều trị tốt.

Xem thêm: Ecologic Barrier – sản phẩm psychobiotic đầu tiên được đưa về Việt Nam

Việc phát hiện và ứng dụng psychobiotics là một hướng đi mới, mang lại thêm cơ hội trong phòng và điều trị các bệnh lý thuộc về sức khỏe tâm thần. Đặc biệt, liệu pháp sử dụng psychobiotics được ghi nhân là an toàn, không gây tác dụng phụ và có thể sử dụng được cho cả trẻ em, người lớn phụ nữ mang thai và cho con bú.

Những kiến thức về chứng rối loạn lo âu xã hội bên trên hy vọng sẽ mang lại cho người bệnh và gia đình hành trang nhất định về bệnh. Từ đó có những tác động kịp thời để mang lại hiệu quả tốt nhất

>> “Bài thuốc Đông y chữa rối loạn lo âu hiệu quả”

Rối loạn lo âu có tự hết không?

Rối loạn lo âu có tự hết không?

Không phải ngẫu nhiên xuất hiện câu hỏi này. Nhiều bệnh nhân và những người xung quanh đều cho rằng, ai chẳng có lúc lo âu, sợ hãi và chẳng có gì đáng ngại, họ có thể tự mình vượt qua cảm giác ấy. Tuy nhiên, đó chỉ là cảm giác lo âu trước một sự việc mà ai cũng có, còn đối với người mắc rối loạn lo âu, họ sẽ không thể tự kiểm soát nỗi lo sợ của mình và bắt buộc phải điều trị.

Rối loạn lo âu nghe có vẻ không nguy hiểm nhưng thực chất hậu quả của nó lại khá nặng nề. Người mắc chứng bệnh này sẽ mất dần khả năng tập trung dẫn tới học tập sa sút, mất khả năng lao động và các mối quan hệ xã hội, thậm chí dẫn tới các vấn đề nghiêm trọng khác về sức khỏe tâm thần. Để chữa khỏi chứng rối loạn lo âu cần kết hợp nhiều phương pháp điều trị, thời gian chữa bệnh phải lâu dài và đặc biệt là phụ thuộc rất nhiều vào sự quyết tâm bền bỉ kiên trì của người bệnh. Do vậy, tất cả chúng ta cần phải có những biện pháp phòng tránh bệnh lý này từ chính những hành động, lối sống và sinh hoạt hàng ngày của mình.

Phòng ngừa chứng rối loạn lo âu hiệu quả

Chia sẻ vấn đề bản thân cho bạn bè và người thân

Chia sẻ vấn đề của mình với người thân là một trong những cách gỡ nhưng lo lắng và suy nghĩ tiêu cực

Những bạn bè và người thân xung quanh sẽ có những cái nhìn khách quan hơn về sự việc, do đó tìm một người bạn tin tưởng và chia sẻ khi bản thân gặp phải vấn đề nào đó sẽ giúp cho chúng ta tránh được những suy nghĩ tiêu cực về vấn đề, tránh những lo âu, căng thẳng không đáng có, đồng thời còn ngăn chặn kịp thời những hành vi gây tổn hại cho bản thân, gia đình và những người xung quanh.

Hiểu rằng bản thân mình không hề cô đơn

Cô đơn tưởng chừng là bình thường với mỗi chúng ta nhưng lại là một vấn đề to lớn với người mang chứng rối loạn lo âu. Điều nguy hiểm nhất là người bệnh luôn cảm thấy mình cô đơn lạc lõng giữa dòng đời. Luôn có những suy nghĩ quy chụp là không ai quan tâm đến mình, không ai hiểu mình từ đó sẽ khoác lên mình một chiếc áo của sự cô lập, điều này sẽ làm gia tăng những suy nghĩ và hành vi tiêu cực gây hại cho bản thân. Có rất nhiều những sự việc đáng buồn đằng sau sự cô đơn và nó đang ngày một gia tăng. Vì vậy trong trường hợp này người bệnh phải hiểu  bản thân mình không hề cô đơn, khó khăn là điều tất yếu của cuộc sống nên ngoài kia sẽ còn nhiều người mắc những vấn đề như ta và cũng sẽ có rất nhiều người hiểu chia sẻ với ta do đó không có gì phải cô lập bản thân. Hãy bước ra ngoài, gặp gỡ và giao tiếp với những người xung quanh, có thể là người thân bạn bè hoặc những người bạn mới sẽ giúp chúng ta mở rộng mối quan hệ xã hội, tránh những lo âu và suy nghĩ tiêu cực.

Hiểu rằng bản thân mình không cô đơn

Chăm sóc và phát triển bản thân

Có nhiều cách để chăm sóc bản thân và thường các cách này đều xuất phát từ những điều đơn giản nhất. Dưới đây là các cách chăm sóc bản thân phòng ngừa chứng rối loạn lo âu:

• Tập hít thở sâu: Tác dụng chính của việc hít thở sâu chính là giúp tâm trạng của người bệnh trở nên bình tĩnh hơn, tránh được những suy nghĩ tiêu cưc.
• Ăn uống khoa học: Việc chuẩn bị những bũa ăn xanh là điều cần thiết để duy trì một sức khỏe tốt và phòng tránh bệnh rối loạn lo âu. Tránh những đồ ăn nhanh, thức uống có ga và các chất kích thích.

Ăn uống khoa học tránh sử dụng các chất kích thích là cách tránh những rối loạn lo âu 

• Điều chỉnh giấc ngủ : Ngủ đủ giấc giúp đầu óc bớt căng thẳng, mệt mỏi. Do vậy hãy đảm bảo ngủ từ 6 đến 8 tiếng một ngày để đám bảo một sức khỏe thần kinh tốt.
• Tham gia các hoạt động yêu thích: Đây là một trong những phương pháp rất tốt để chống lại chứng rối loạn lo âu bởi việc thường xuyên được làm những điều mình thích giúp làm tăng hormone hạnh phúc, giảm những căng thẳng và lo âu.
• Học một môn học mới lạ: Học hỏi không chi giúp chúng ta bổ sung kiến thức cho bản thân mà còn giúp giảm các chứng bệnh rối loạn tâm lý bởi khi tham gia học một điều gì đó chúng ta sẽ dành một phần suy nghĩ của mình để suy nghĩ học hỏi vấn đề mới, sẽ không có thời gian để suy nghĩ đến những điều mà bản thân mình lo lắng. Đồng thời việc có một kiến thức tốt về những vấn đề trong cuộc sống sẽ giúp chúng ta tự tin hơn và tạo những tâm lý vững vàng.

Rèn luyện sức khỏe

Việc rèn luyện sức khỏe giúp người bệnh có thể chống lại nhiều bệnh lý. Không chỉ những bệnh về thể chất mà cả những rối loạn về tâm thần kinh. Nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ đã chỉ ra rằng việc tập luyện thể dục thường xuyên sẽ giải phóng endorphin giúp cải thiện tâm trạng, đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành sự tự tin và tâm trí minh mẫn.

Suy nghĩ tích cực

Những suy nghĩ tích cực sẽ là nguồn động lực to lớn để người bệnh vượt qua chứng rối loạn lo âu và ngăn ngừa bệnh tái phát. Có nhiều cách để thay đổi suy nghĩ tiêu cực cụ thể:

Những suy nghĩ tích cực sẽ giúp người bệnh vượt qua chứng rối loạn lo âu

• Thay đổi những cái mác của bản thân để trở nên tốt hơn
• Suy nghĩ, hình dung về chiến thắng.
• Luôn nói những lời khẳng định, tin tưởng vào bản thân để tạo động lực trong mọi vấn đề
• Tạo những ghi chú nhắc nhở bản thân
• Đặt ra những mục tiêu giúp bản thân không bị mất phương hướng và giảm những lo âu suy nghĩ về tương lai.

Học cách giải quyết vấn đề nhẹ nhàng, tránh những căng thẳng

Những căng thẳng hàng ngày là yêu tố cơ bản dẫn đến những rối loạn lo âu. Hãy bắt đầu ngày mới với một sự bình tĩnh, tiết chế nhất định . Khi bản thân bình tĩnh sẽ nâng cao tâm lý của bản thân tránh gây ra những lo lắng và căng thẳng thái quá.

>> “Điều trị rối loạn lo âu trong bao lâu?”

Để chứng rối loạn lo âu không ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, hãy chuẩn bị cho mình những hành trang, hiểu biết về bệnh, đồng thời kiên trì bền bỉ trong điều trị để đem lại hiệu quả tốt nhất.

Theo benhlytramcam.vn

Hiện nay bệnh rối loạn lo âu đang ngày càng phổ biến

Dùng thuốc tây y để chứa bệnh rối loạn lo âu đem lại những hiệu quả nhất định nhưng cũng gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng cho người bệnh như buồn nôn, bồn chồn, hoa mắt… Vì vậy việc dùng các phương pháp tự nhiên an toàn tuyệt đối và không gây ra tác dụng phụ đang là sự lựa chọn phổ biến.

Xu hướng mới: sử dụng probiotic chuyên biệt giảm triệu chứng rối loạn lo âu

Thuốc điều trị lo âu chủ yếu tác động lên não bộ và hành vi thông qua việc điều chỉnh nồng độ các chất dẫn truyền thần kinh. Tuy nhiên, có nhiều bệnh nhân rối loạn lo âu không giảm triệu chứng, hoặc chỉ giảm một phần triệu chứng khi sử dụng thuốc điều trị lo âu. Hiện nay, các nhà khoa học cho rằng, rối loạn lo âu không chỉ liên quan tới việc thay đổi nồng độ các chất dẫn truyền thần kinh mà còn có các cơ chế phức tạp hơn như suy giảm miễn dịch và suy giảm chức năng trục não – ruột, trong đó bất thường hệ khuẩn chí đường ruột có thể đóng vai trò then chốt. Hệ khuẩn chí đường ruột của người rối loạn lo âu có sự khác biệt so với người bình thường, trong đó có sự sụt giảm đáng kể số lượng các vi khuẩn có lợi như Bifidobacterium và Lactobacilli.

Vi khuẩn đường ruột có thể điều hòa chức năng não bộ và hành vi thông qua việc tác động lên con đường dẫn truyền thần kinh giữa đường ruột và não bộ. Chúng cũng sản xuất ra các chất chuyển hóa và hoạt hóa thần kinh có tác dụng trên não bộ như serotonin, GABA, dopamin, acetycholin…Hệ khuẩn chí đường ruột còn đóng vai trò ngăn chặn các cytokine gây viêm qua hàng rào máu não – chất này có tác dụng ức chế giải phóng seretonin và melatonin, dẫn tới những triệu chứng như lo lắng, buồn bã, mất ngủ…

Một trong những đơn vị nghiên cứu hàng đầu trong lĩnh vực vi sinh đường ruột là WinClove B.V, Hà Lan đã ứng dụng các kết quả nghiên cứu về vi sinh đường ruột trong bệnh trầm cảm và tạo ra công thức chứa hỗn hợp các probiotics tác động đích trên Trục Não Ruột, gọi là Ecologic Barrier, sử dụng với mục đích cải thiện rối loạn liên quan tới chức năng Trục Não Ruột như lo âu, trầm cảm và đặc biệt là các rối loạn tiêu hóa chức năng. Kết quả nghiên cứu lâm sàng cho thấy, bổ sung Ecologic Barrier có thể giúp cải thiện các triệu chứng lo âu và trầm cảm như đau đầu, mệt mỏi, buồn bã, dễ kích động; giúp tăng khả năng đáp ứng với yếu tố stress và tăng hiệu suất ghi nhớ sau stress…Ưu điểm vượt trội của Ecologic Barrier là độ an toàn cao, có thể sử dụng cho cả như trẻ em, phụ nữ mang thai hoặc sau sinh. Đây là một điều rất đáng mừng bởi vì các đối tượng trên rất dễ mắc phải trầm cảm, rối loạn lo âu nhưng việc điều trị với thuốc hiện nay vô cùng khó khăn.

Tìm đến sự giúp đỡ từ chuyên gia, người thân và bạn bè xung quanh

Sự hỗ trợ và điều trị của chuyên gia tâm lý

Việc gặp các chuyên gia để điều trị tâm lý là cách để giúp cho người bệnh có thể giải tỏa những vấn đề của bản thân tránh được những triệu chứng lo âu trầm cảm. Các chuyên gia có thể đánh giá và xác định được mức độ bệnh từ đó đưa ra những phương pháp điều trị phù hợp nhất với bệnh nhân.

Tìm sự hỗ trợ của chuyên gia tâm lý là một cách giảm những rối loạn lo âu

Các nhà khoa học đã phát hiện rằng, liệu pháp tâm lý trị liệu có hiệu quả gần như tương đương với các thuốc điều trị rối loạn lo âu nhưng mang lại lợi ích lâu dài hơn và an toàn hơn. Đây là một tín hiệu đáng mừng cho những người bệnh rối loạn lo âu.

>> Đọc thêm: “Điều trị rối loạn lo âu trong bao lâu?”

Nói chuyện với bạn bè, người thân, những người tin tưởng

Tìm một người tin tưởng để chia sẻ về những vấn đề của bản thân giúp thuyên giảm chứng rối loạn lo âu, việc chia sẻ kịp thời những lo âu căng thẳng giúp người bệnh kiểm soát được những suy nghĩ tiêu cực, lo lắng nhờ những lời khuyên và cách nhìn nhận khách quan từ những người xung quanh, ngăn chặn kịp thời những hành vi gây tổn hại cho bản thân gia đình và xã hội.

Hiểu rằng bản thân mình không hề cô đơn

Người bệnh luôn có cảm giác lạc lõng cô đơn đến tột cùng

Điều nguy hiểm nhất của chứng rối loạn lo âu lo âu là do bản thân người bệnh luôn thấy mình cô đơn lạc lõng giữa dòng đời, luôn nghĩ không ai có thể hiểu bản thân mình, mình khác biệt và kém cỏi với thế giới này, từ đó khoác cho mình một vỏ bọc của sự cô lập. Cũng có một số người chọn việc kết thúc cuộc đời để thoát khỏi tình trạng này. Tuy nhiên trong trường hợp này, người bệnh cần hiểu rằng ngoài kia còn rất nhiều người như mình và đang phải chịu đựng những vấn đề tương tự nên việc tìm kiếm sự trợ giúp của bất kỳ ai là điều bất cứ người bệnh cần làm khi trải qua những rối loạn về tâm lý, tránh những hệ lụy nghiêm trọng.

Chăm sóc và phát triển bản thân

Rèn luyện sức khỏe bằng cách tập luyện thể chất phù hợp

Rèn luyện sức khỏe không chỉ giúp người bệnh nâng cao sức khỏe thể chất mà còn giải quyết những vấn đề về tâm lý rất hiệu quả. Người bệnh hoàn toàn có thể tập luyện những bài thể dục phù hợp với bản thân hoặc tập luyện với cường độ tăng dần. Nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ đã chỉ ra rằng việc tập luyện thể dục thường xuyên sẽ giải phóng endorphin giúp cải thiện tâm trạng, đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành sự tự tin và tâm trí minh mẫn. Tuy nhiên nếu đang kết hợp điều trị tâm lý thì cần phải trao đổi trước với các chuyên gia khi bắt đầu tập luyện tăng cường hoặc chuyển sang một chế độ tập luyện mới để đạt được kết quả điều trị tốt nhất.

Rèn luyện thê dục thể thao phù hợp giúp giảm các triệu chứng lo âu trầm cảm

Tập hít thở sâu

Tác dụng chính của việc hít thở sâu chính là giúp tâm trạng của người bệnh trở nên bình tĩnh hơn, tránh được những suy nghĩ tiêu cưc, những lo âu muộn phiền. Có thể vừa tập hít thở sâu vừa suy nghĩ đến những câu nói khảng định giúp tạo động lực như ” Tôi bình tĩnh”, “Tôi có thể vượt qua tất cả” “Tôi hoàn toàn bình thường”…Người bệnh có thể tập luyện 20 – 30 phút mỗi ngày vào buổi sáng để mang lại hiệu quả tốt nhất cho cả một ngày dài.

Ăn uống khoa học

Chứng rối loạn lo âu sẽ trở nên nghiêm trọng hơn khi nếu cơ thể người bệnh không được chăm sóc. Vì vậy việc chuẩn bị những bữa ăn xanh cho người bệnh là điều cần thiết. Cân bằng giữa lượng thịt nạp vào cơ thể và lượng rau xanh . Có thể chia bữa ăn chính thành nhiều bữa ăn nhỏ (khoảng 3-5 bữa) để đảm bảo cho người bệnh sức khỏe tốt nhất để chiến đấu với chứng rối loạn lo âu. Dưới đây là những thực phẩm người bệnh nên và không nên ăn.

Ăn uống khoa học là điều cơ bản trong phòng và tránh những rối loạn về tâm lý

• Thực phẩm nên ăn: Hoa quả, rau xanh, các loại ngũ cốc nguyên hạt, sữa tách béo, thịt nạc…
• Thực phẩm không nên ăn: Các đồ ăn nhanh, đồ ăn nhiều đường, rượu bia và các chất kích thích tuyệt đối không được dùng cho người bệnh đang mang chứng bệnh rối loạn lo âu bởi các chất kích thích có thể làm tình trạng bệnh tồi tệ hơn, khó chịu và cản trở giấc ngủ của người bệnh.

Ngủ đủ giấc

Giấc ngủ rất quan trọng đối với sức khỏe của mỗi người đặc biệt là với những người mắc chứng rối loạn lo âu. Những căng thẳng, lo lắng sẽ ảnh hưởng tới giấc ngủ làm xuất hiện những luồng suy nghĩ tiêu cực, không lối thoát cho người bệnh, nếu những suy nghĩ này kéo dài sẽ là nguyên nhân gây ra những hành vi gây hại cho bản thân và những người xung quanh. Do vậy hãy đảm bảo việc ngủ từ 6 đến 8 tiếng mỗi đêm để có một sức khỏe trí não tốt nhất.

Đảm bảo việc ngủ từ 6 đến 8 tiếng mỗi đêm để có một sức khỏe trí não tốt nhất

Một số việc người bệnh cần chuẩn bị để dễ đi vào giấc ngủ hơn:

• Thư giãn bằng những bài hát nhạc không lời hoăc những quyển sách với tư duy tích cực giúp dễ chìm vào giấc ngủ hơn
• Tránh xa các đồ uống chứa cafein như cafe, chè hoặc socola trước khi đi ngủ
• Phòng ngủ không chứa các thiết bị điện tử, ti vi máy tính bởi những thiết bị này kích thích bộ não và khiến người bệnh phân tâm khỏi giấc ngủ.

Tham gia các hoạt động yêu thích của bản thân

Đây là một trong những phương pháp rất tốt để chống lại chứng rối loạn lo âu bởi việc thường xuyên được làm những điều mình thích giúp làm tăng hormone hạnh phúc, giảm những căng thẳng và lo âu. Có thể tham gia các câu lạc bộ tình nguyện viên, CLB phát triển kỹ năng bản thân hay sáng tác hoặc hát những bài hát mà mình yêu thích là những cách mang lại nhiều hiệu quả.

Tham gia các hoạt động cộng đồng hoặc làm những việc bản thân yêu thích

Học một điều mới mẻ

Học hỏi không chi giúp chúng ta bổ sung kiến thức cho bản thân mà còn giúp giảm các chứng bệnh rối loạn tâm lý bởi khi tham gia học một điều gì đó chúng ta sẽ dành một phần suy nghĩ của mình để suy nghĩ học hỏi vấn đề mới, sẽ không có thời gian để suy nghĩ đến những điều mà bản thân mình lo lắng. Mặt khác việc học hỏi cho người bệnh tự tin hơn, tâm lý vững vàng hơn để chống lại bất cứ khó khăn nào trong cuộc sống.

(Xem thêm bài viết: Chữa rối loạn lo âu bằng bài thuốc Đông y)

Giải quyết những vấn đề của bản thân

Giảm những yếu tố gây căng thẳng hằng ngày

Giảm những yếu tố gây ra căng thẳng hàng ngày sẽ giúp cho người bệnh tiếp cận ngày mới tràn đầy năng lượng, mang lại niềm vui cũng như hiệu suất công việc trong cả một ngày. Cần làm gì để giảm bớt những yếu tố trên? Dưới đây là một số lời khuyên cho người bệnh:

Tạo ra những niềm vui trong công việc: Những căng thẳng trong công việc là một trong những nguyên nhân gây ra những rối loạn về lo âu. Tuy nhiên vấn đề này hoàn toàn có thể giải quyết bằng việc tự thưởng cho bản thân mình những lời động viên, tạo động lực khi hoàn thành mục tiêu đề ra, lấy những kết quả của công việc làm niềm vui cho cho bản thân, cố gắng hết mình với công việc. Nếu trường hợp kết quả không được như mong đợi thì khoan trách bản thân vì mình đã cố gắng hết sức, cái sai là phương pháp áp dụng và cái xấu hổ là kết quả của công việc chứ không nên đổ lỗi cho bản thân. Tập quen với những suy nghĩ tích cực như vậy thì chắc chắn sự căng thẳng sẽ giảm đi rõ rệt và không làm ảnh hưởng đến người bệnh nữa.

Đi ra ngoài Khi bản thân đang gặp một vấn đề nào đó hãy bước ra ngoài tìm một không gian phù hợp với bản thân để lấy lại cân bằng, có thể gặp bạn bè người thân yêu để tận hưởng cuộc sống. Điều này thật sự cần thiết đối với tất cả mọi người và đặc biệt là đối với những người mắc chứng rối loạn lo âu.
Có thể bạn căng thẳng bởi vì bạn không cảm thấy mặc dù bạn làm đủ hoặc có đủ niềm vui. Điều đó nghĩa là việc tiếp theo trong việc thay đổi bạn cần phải xác định ra. Tham gia câu lạc bộ, dành nhiều thời gian với bạn bè- điều bạn làm phụ thuộc vào những thứ bạn tận hường, nhưng ra ngoài kia và tận hưởng cuộc sống là một giải pháp rõ ràng.

Tập những suy nghĩ tích cực

Những suy nghĩ tiêu cực kéo dài cũng là nguyên nhân gây ra chứng rối loạn về tâm lý. Vi thế việc điều chỉnh suy nghĩ tích cực hơn là điều vô cùng cần thiết trong việc điều trị rối loạn lo âu. Một số những phương pháp để suy nghĩ tích cực hơn:

• Viết nhật ký với cái nhìn tích cực
• Thay đổi những cái mác của bản thân để trở nên tốt hơn
• Suy nghĩ, hình dung về chiến thắng.
• Luôn nói những lời khẳng định, tin tưởng vào bản thân để tạo động lực trong mọi vấn đề
• Tạo những ghi chú nhắc nhở bản thân
• Đặt ra những mục tiêu giúp bản thân không bị mất phương hướng và giảm những lo âu suy nghĩ về tương lai.

Rối loạn lo âu hoàn toàn có thể chữa khỏi mà không cần dùng thuốc, điều quan trọng người bệnh cần hiểu rằng bệnh lý không thể khỏi ngay sau một đêm. Vì vậy hãy kiên trì bền bỉ với những phương pháp tự nhiên trên đây để mang lại kết quả điều trị tốt nhất.

Loại bỏ những rối loạn lo âu bằng yoga

Hiệu quả của Yoga trong việc chữa những rối loạn lo âu

Yoga là một môn thực hành kết hợp giữa cơ thể và tâm trí. Các động tác trong các bài yoga là những chuyển động nhẹ nhàng, kết hợp vơi điều hòa nhịp thở và những thư giãn tối đa cho bộ não giúp cơ thể chúng ta đạt được trạng thái cân bằng nhất định, đặc biệt là đối với những người mang chứng rối loạn lo âu.

Yoga mang lại hiệu quả nhất định trong việc chữa những rối loạn lo âu

Cơ thể chúng ta được cấu tạo để có thể tự chữa lành một cách tự nhiên những tổn thương cả về thể chất và tinh thần. Yoga cũng là phương pháp hiệu quả để chữa lành các tổn thương tâm lý. Không phải tự nhiên Yoga được áp dụng trong việc chữa chứng rối loạn lo âu bởi hiệu quả to lớn của nó mang lại.

Giảm cảm giác lo âu

Rất nhiều người đã duy trì tập luyện với yoga nhận thấy hiệu quả đối với những cảm giác lo âu, bồn chồn và mất ngủ. Một nghiên cứu với hơn 30 phụ nữ được chẩn đoán mắc chứng rối loạn lo âu. Nhóm đối tượng này được tham gia vào lớp học luyện tập với yoga trong vòng 2 tháng. Sau 2 tháng thì chứng rối loạn lo âu của họ đã giảm đi đáng kể. Điều này càng làm bổ sung nhũng điều tích cực cho tác dụng của yoga trong điều trị chứng rối loạn lo âu.

Giúp giảm stress căng thẳng và mệt mỏi kéo dài

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra yoga có khả năng giảm stress và tăng cường sự thư giãn và thoải mái cho người bênh do những hormone cortisol được giảm bài tiết khi tập luyện yoga. Mà những hormone này là nguyên nhân dẫn đến những căng thẳng và mệt mỏi cho não bộ.

Tập luyện yoga giúp giảm căng thẳng mệt mỏi kéo dài

Một nghiên cứu theo dõi những người phụ nữ Mỹ chịu nhiều áp lực về cuộc sống và tình cảm gia đình. Những người phụ nữ này được chia làm 2 nhóm, một nhóm đi học một khóa yoga trong vòng 3 tháng và một nhóm không tham gia khóa học. Kết quả cho thấy nồng độ hormone cortisol của nhóm đi học thấp hơn nhiều so với nhóm phụ nữ không tập yoga. Họ giảm hẳn những lo âu, căng thẳng mệt mỏi kéo dài. Điều này minh chứng Yoga giúp cho người bệnh nâng cao sức khỏe tâm lý và cải thiện chất lượng cuộc sống tốt hơn.

Giúp cơ thể giảm những viêm nhiễm

Cơ thể con người được cấu tạo để có thể tự chữa lành được các vế thương. Không chỉ giảm những tổn thương về tinh thần mà còn giúp giảm những viêm nhiễm của cơ thể. Sức khỏe tinh thần tốt thì có thể nâng cao hệ miễn dịch của cơ thể người bệnh từ đó hạn chế viêm mãn tính là nguy cơ gây các chứng bệnh tim, ung thư… Qua thực nghiệm thì có nhiều người đã cảm nhận được điều này. Tuy nhiên cũng cần có thêm nhiều nghiên cứu để có những minh chứng cụ thể hơn về tác dụng của yoga

Cải thiện sức khỏe tim mạch

Yoga giúp cải thiện sức khỏe tim mạch

Tim là nơi bơm và lưu thông máu đi khắp cơ thể để đảm bảo hoạt động hàng ngày. Chính vì vậy tim là bộ phận quan trọng và thiết yếu của mỗi người. Tập luyện yoga mỗi ngày giúp điều hòa khí huyết, giúp máu lưu thông tốt hơn mang lại sức khỏe tốt cho tim mạch và tránh các nguy cơ gây ra những biến chứng nguy hiểm.

Cải thiện giấc ngủ ngon hơn

Một trong những triệu chứng của rối loạn lo âu là chứng mất ngủ, gây ra những khó chịu nhất định cho người bệnh. Việc thường xuyên mất ngủ có thể gây ra những bệnh lý liên quan như béo phì, cao huyết áp, những căng thẳng trong suy nghĩ và những tiêu cực trong hành vi. Nghiên cứu của các nhà khoa học trên nhóm người mắc chứng mất ngủ cho thấy những người tập luyện yoga thường xuyên thường dễ chìm vào giấc ngủ hơn cùng với đó là chất lượng giấc ngủ cũng ngon hơn.

Các bài tập yoga điển hình là hít thở sâu giúp cung cấp thêm oxy cho cơ thể, giảm cảm giác tim đập nhanh, hồi hộp và nâng cao khả năng tuần hoàn máu giúp cải thiện giấc ngủ tốt hơn.

Cải thiện chất lượng cuộc sống

Các bài tập yoga giúp cho người bệnh ổn định tinh thần nâng cao chất lượng cuộc sống

Các bài tập yoga giúp cho người bệnh ổn định tinh thần, dạy người bệnh sống chậm lại và nhìn nhận vấn đề theo hướng tích cực và khách quan hơn từ đó nâng cao, cải thiện chất lượng cuộc sống, tăng cường hạnh phúc, tăng cường chức năng giao tiếp xã hội cho người bệnh.

>>Chứng rối loạn lo âu có thực sự gây nguy hiểm?

Một số các tư thế yoga mang lại hiệu quả

Một số tư thế tập luyên yoga mang lại hiệu quả cao trong điều trị những rối loạn lo âu của người bệnh

• Tư thế trồng cây chuối (Salamba Sirsasana)
• Tư thế bào thai (Balasana)
• Tư thế đại bàng (Garudasana)
• Tư thế xác chết (Savasana)
• Tư thế bán nguyệt (Ardha Chandrasana)
• Tư thế hỗ trợ cơ thể (Salamba Sarvangasana)
• Tư thế cây xanh (Vrksasana)
• Tư thế đảo ngược, chân không tựa vào tường (Viparita Karani)
• Tư thế gập thân (Uttanasana)
• Tư thế của loài cá (Matsyasana)

Hãy tập luyện yoga ngay hôm nay. Việc tập luyện yoga là cách giúp người bệnh tìm được những sự điềm tĩnh trong bản thân, giảm căng thẳng trong khi giải quyết những công việc và giảm các chứng rối loạn lo âu. Tuy nhiên không nên coi Yoga là lựa chọn điều trị duy nhất, cần kết hợp sử dụng thuốc, điều trị tâm lý để mang lại hiệu quả tối ưu nhất.

Sự khác nhau giữa lo âu thông thường và rối loạn lo âu lan tỏa là sự kéo dài dai dẳng về vấn đề trong suy nghĩ của người bệnh. Những suy nghĩ này mang tính chất tiêu cực, lo âu quá mức bao trùm gây ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống và sức khỏe của người bệnh.

Giảm nhanh chứng rối loạn lo âu lan tỏa

Trong một số trường hợp bệnh thường xảy ra cùng với các rối loạn tâm lý và lo âu khác, bệnh nhân thường khó xác định được nguyên nhân thực sự khiến mình lo lắng nhưng cảm giác bất an, căng thẳng, dễ mệt mỏi…thì luôn hiện hữu có thể “đánh gục” người bệnh bất cứ lúc nào.

>> Đọc thêm: “Rối loạn lo âu là gì? Nguyên nhân và giải pháp khắc phục”

Triệu chứng của rối loạn lo âu lan tỏa (GAD)

Khi có những kiến thức cơ bản về bệnh và hiểu được các triệu chứng kèm theo sẽ giúp cho việc điều trị hoặc điều chỉnh tâm lý của người bệnh đạt được hiệu quả tối đa. Dưới đây là các biểu hiện của chứng rối loạn lo âu lan tỏa.

• Lo lắng hoặc lo lắng liên tục về một số vấn đề ít hoặc không nghiêm trọng.
• Luôn nghĩ tiêu cực, lo lắng mọi vấn đề trong tương lai đều mang những hậu quả xấu
• Bị ảnh hưởng và đe dọa bởi các yếu tố bên ngoài dù có những sự việc không liên quan đến bản thân.
• Khó xử lý các công việc hoặc sự việc xảy ra với bản thân.
• Sự thiếu quyết đoán và sợ hãi khi phải đưa một quyết định nào đó, luôn sợ hãi sự sai lầm.
• Không có khả năng để loại bỏ những lo lắng và tiêu cực trong đầu
• Không có khả năng thư giãn, cảm thấy bồn chồn, khí sắc trầm buồn
• Khó tập trung, hoặc không tập trung, luôn có cảm giác trống rỗng.

Rối loạn lo âu lan tỏa ảnh hưởng đến cuộc sống và sức khỏe của người bệnh

Các dấu hiệu và triệu chứng thể chất có thể bao gồm:

• Mệt mỏi
• Khó ngủ
• Căng cơ hoặc đau cơ
• Run rẩy, cảm thấy co giật
• Nỗi sợ hãi hoặc dễ bị giật mình
• Đổ mồ hôi
• Buồn nôn, tiêu chảy hoặc hội chứng ruột kích thích, viêm đường ruột
• Cáu gắt

Ở một số trường hợp khác, người bệnh còn gặp những khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động hàng ngày khi những lo lắng và căng thẳng của họ đã trở nên trầm trọng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, công việc và các mối quan hệ giao tiếp xã hội

Giảm chứng rối loạn lo âu lan tỏa (GAD)

Sống chung với rối loạn lo âu là một trong những thách thức mang tính lâu dài, yêu cầu người bệnh phải kiên trì, bền bỉ để chống lại những vấn đề tiêu cực trong suy nghĩ. Trong hầu hết các trường hợp, rối loạn lo âu tổng quát được cải thiện bằng các liệu pháp tâm lý, thuốc hoặc thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe. Việc thay đổi lối sống cũng được coi là phương pháp hữu hiệu để giảm thiểu và phòng tránh chứng bệnh này.

Liệu pháp tâm lý nhận thức hành vi

Liệu pháp tâm lý rất hiệu quả trong điều trị chứng rối loạn lo âu. Các chuyên gia tâm lý có thể sử dụng phương pháp này để giúp người bệnh có thể hiểu được nguồn gốc của những lo lắng, dần tháo gỡ được những vấn đề của bản thân, từ đó giúp người bệnh tự tin hơn và làm chủ được vấn đề gây lo lắng. Một số phương pháp tâm lý mà chuyên gia tâm lý thường áp dụng cho người bệnh:

• Các bài tập để thay thế suy nghĩ tiêu cực bằng những suy nghĩ tích cực: Lập danh sách những suy nghĩ tiêu cực mà bạn trải nghiệm, và viết ra một danh sách những suy nghĩ tích cực, đáng tin cậy để thay thế chúng. Hình dung về chiến thắng cũng có thể có lợi nếu các triệu chứng lo âu có liên quan đến một nguyên nhân cụ thể.
• Kỹ thuật thư giãn: Các hoạt động đơn giản có thể được sử dụng để thư giãn nhằm giảm các dấu hiệu tinh thần và thể chất của sự lo lắng. Có thể áp dụng thiền định, các bài tập thở sâu, bồn tắm dài, nghỉ ngơi trong bóng tối và yoga.

Thư giãn bằng thiền là một bài tập hiệu qảu để giảm bớt chứng rối loạn lo âu

• Mạng lưới hỗ trợ: Nói chuyện với người hỗ trợ, chẳng hạn như người thân trong gia đình và mọi người xung quanh.
• Quản lý căng thẳng: Học cách quản lý căng thẳng có thể giúp hạn chế những yếu tố kích thích lo âu tiềm ẩn. giúp người bệnh dễ vượt qua chứng rối loạn lo âu
• Tập thể dục: Việc tập luyện thể dục giúp người bệnh nâng cao sức khỏe và loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực ra khỏi người bệnh.

Sử dụng thuốc

Bên cạnh liệu pháp tâm lý thì thuốc cũng có thể được sử dụng phối hợp để điều trị rối loạn lo âu. Thuốc chống trầm cảm thường được sử dụng trong điều trị, phổ biến nhất là nhóm ức chế tái hấp thu chọn lọc serotonin (gọi tắt là SSRIs). Những mức độ rối loạn lo âu khác nhau sẽ có phác đồ điều trị khác nhau. Việc điều trị bằng thuốc tây y gây ra những tác dụng phụ nhất định do vậy khi chữa rối loạn bằng thuốc thì người bệnh phải tuân thủ tuyệt đối những chỉ dẫn và hướng điều trị của bác sĩ.

Sử dụng probiotic chuyên biệt để giảm các triệu chứng rối loạn lo âu

Sử dụng probiotic để điều trị các rối loạn tâm thần kinh là một bước đột phá mới của y học. Trong những năm gần đây, có nhiều bằng chứng thuyết phục cho thấy rằng, những vi khuẩn có lợi có liên quan chặt chẽ với tình trạng sức khỏe tâm thần thông qua các cơ chế:

• Sản xuất, biểu đạt và số lượng các chất dẫn truyền thần kinh ( như serotonin, GABA) và các yếu tố hướng thần kinh (BDNF)
• Bảo vệ hàng rào ruột cũng như tính thống nhất của các điểm nối trên lớp tế bào biểu mô ruột
• Kiểm soát thần kinh cảm giác tại ruột
• Các chất chuyển hóa của vi khuẩn
• Kiểm soát miễn dịch niêm mạc ruột

Nhờ sự phát triển của khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ khuếch đại gen (PCR), các nhà nghiên cứu đã tìm ra những loại vi khuẩn có đặc tính mạnh nhất trên các cơ chế cải thiện sức khỏe tâm thần. Những loại vi khuẩn đặc biệt này được gọi là psychobiotic (tức là các lợi khuẩn có tác động trên tâm thần) – khác biệt hoàn toàn so với những loại probiotic (men vi sinh) phổ biến mà chúng ta vẫn sử dụng cho rối loạn tiêu hóa.

Trải qua các nghiên cứu lâm sàng chứng minh hiệu quả, một công thức psychobiotic đã được đưa vào ứng dụng trong thực tế để điều trị các chứng rối loạn thần kinh như lo âu, trầm cảm, rối loạn lo âu, căng thẳng, tự kỷ, hội chứng mệt mỏi kéo dài… Đó là hỗn hợp lợi khuẩn Ecologic Barrier. Ưu điểm lớn nhất của liệu pháp này đó chính là ít  tác dụng phụ, độ an toàn cao, có thể sử dụng cho cả phụ nữ mang thai, cho con bú và trẻ em từ 1 tuổi trở lên.

Bên cạnh đó người bệnh cần lưu ý phải ngưng sử dụng rượu bia, thuốc lá, các chất kích thích vì chúng gây ra rất nhiều tác hại lên não bộ và từ đó sẽ làm cho tình trạng rối loạn lo âu ngày càng trầm trọng hơn.

>> Đọc để biết và hiểu: Các loại thuốc điều trị rối loạn lo âu

Cách phòng ngừa

Chứng bệnh rối loạn lo âu là bệnh tiềm ẩn có thể xảy ra với bất kỳ đối tượng, lứa tuổi hay giới tính nào. Bản thân chúng ta không thể dự đoán chắc chắn điều gì sẽ xảy ra với tâm lý và tinh thần của mình. Do đó việc phòng ngừa bệnh rối loạn lo âu là một trong những cần thiết để phòng vá tránh căn bệnh nguy hiểm này. Dưới đây là các cách để giảm lo âu và căng thẳng.

Luôn sống vui vẻ tích cực bên gia đình và người thân là một cách để phòng tránh những lo âu không đáng có

• Chia sẻ những vấn đề của bản thân, nhận sự trợ giúp từ người thân và bạn bè xung quanh là một cách giảm những lo lắng. Sẽ tốt hơn nếu cứ quẩn quanh với nỗi buồn của mình, tình trạng kéo dài gây ra những hậu quả nguy hiểm.
• Theo dõi cuộc sống cá nhân của mình có thể giúp người bệnh hoặc các chuyên gia tâm lý xác định được nguyên nhân khiến mình căng thẳng, lo âu. Từ đó đưa ra những giải pháp để xử lý kịp thời vấn đề của bản thân, tránh để những suy nghĩ và lo lắng kéo dài gây ra rối loạn lo âu lan tỏa.
• Ưu tiên các vấn đề trong cuộc sống của mình. Không ai có quyền quyết định cho cuộc sống của mình ngoài bản thân mình. Vì vậy cần ưu tiên các vấn đề của bản thân, tránh để những suy nghĩ và lời nói của người khác gây ảnh hưởng đến tâm trạng và suy nghĩ của mình. Điều này cũng giúp chúng ta có tâm lý vững hơn để đối diện với bất kỳ khó khăn nào trong cuốc sống.
• Tránh sử dụng rượu bia và các chất kích thích. Sử dụng rượu và ma túy và thậm chí sử dụng nicotine hoặc caffeine có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm lo âu. Nếu nghiện bất kỳ chất nào trong số này có thể khiến bản thân lo lắng, căng thẳng. Hãy đi khám bác sĩ hoặc tìm một chương trình điều trị để nhận được những lời khuyên hữu ích
• Điều chỉnh thói quen sống khoa học, lành mạnh: Việc ngủ đủ giấc, ăn uống tập luyện khoa học khiến bản thân trở nên khỏe mạnh hơn cả về tinh thần và thể chất, đồng thời không có thời gian nghĩ đến những vấn đề tiêu cực của mình, đây là cách phòng tránh chứng rối loạn trầm cảm hiệu quả.

Trên đây là các phương pháp giúp người bệnh giảm chứng rối loạn lo âu lan tỏa. Những kiến thức trên hy vọng sẽ là hành trang vững vàng để tìm hiểu và điều trị cho những ai đang mắc chứng bệnh này.

Theo benhlytramcam.vn

Rối loạn lo âu lan tỏa là sự lo lắng kéo dài và lan tỏa khắp cơ thể

Nhận diện dấu hiệu của chứng rối loạn lo âu lan tỏa

Việc nhận biết những dấu hiệu của chứng rối loạn trầm cảm là điều không hề dễ dàng, chúng ta thường phát hiện ra bệnh khi bệnh đã có những biểu hiện rõ rệt ảnh hưởng đến người bệnh. Và sống chung với chứng rối loạn lo âu là một thử thách vô cùng khó khăn bởi ngoài những suy nghĩ tiêu cực, những lo âu kéo dài thì bệnh thường đi kèm những bệnh lý khác gây khó khăn đến cả công việc, cuộc sống và tinh thần của người bệnh.

(Để biết được anh hưởng của rối loạn lo âu hãy đọc bài viết: Rối loạn lo âu có nguy hiểm?)

Không phải tự dưng chứng rối loạn lo âu lan tỏa được coi là một trong những bệnh tâm lý nguy hiểm bởi những triệu chứng nó gây ra cho người bệnh thường nằm ngoài tầm kiểm soát của họ. Rối loạn lo âu lan tỏa có thể gây ra cả hai triệu chứng tâm lý (tâm thần) và thể chất. Những triệu chứng này có thể khác nhau tùy vào đối tượng, mức độ bệnh lý, nhưng cơ bản có thể bao gồm:

Các triệu chứng về tâm lý (tâm thần kinh)

Những suy nghĩ lo âu là triệu chứng của bệnh rối loạn lo âu

• Những suy nghĩ, lo âu quá mức không kiểm soát được
• Lo âu không rõ nguyên nhân cụ thể, những suy nghĩ bộc phát, không phù hợp với thực tế
• Lo âu kéo dài và ngày càng trầm trọng
• Dễ bị kích động, bực bội
• Mệt mỏi kéo dài
• Luôn có cảm giác sợ hãi thường trực về những vấn đề vô lý
• Bồn chồn, khó chịu, mất đi sự thư giãn và thoải mái
• Mất tập trung và chú ý
• Rối loạn ăn uống có thể ăn quá nhiều hoặc chán ăn
• Rối loạn về giấc ngủ: Thường những người mang bệnh sẽ gia tăng nguy cơ bị mất ngủ bởi não bộ luôn trong tình trạng căng thẳng và lo nghĩ khó chìm vào giấc ngủ.
• Ngoài ra một số nghiên cứu còn chỉ ra những biểu hiện khác như dễ giật mình (Chiếm 68%), chóng mặt, run rẩy, đầu óc trống rỗng…

Các triệu chứng cơ thể

Các vấn đề về suy giảm chức năng của cơ thể là biểu hiện của chứng rối loạn lo âu

• Bệnh tim mạch: Tim đập nhanh, hồi hộp, đau ngực sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch.
• Các vấn đề về tiêu hóa: Khó chịu vùng thượng vị, buồn nôn, tiểu nhiều lần, rối loạn tiêu hóa như viêm đường ruột (IBD), viêm ruột kích thích (IBS)..
• Các biểu hiện về cơ như viêm cơ, căng cơ, đau vùng vai gáy
• Dễ ra mồ hôi, đau đầu, căng nhức mắt do mất ngủ.
• Khó thở, sôi bụng.
• Các cơn đỏ mặt hoặc ớn lạnh.
• Có các biểu hiện tê cóng hoặc cảm giác kim châm.
• Các biểu hiện cơ thể khác như đau bụng, đau ngực…

Tác hại của chứng rối loạn lo âu lan tỏa

Chứng rối loạn lo âu lan tỏa gây ra những hệ lụy nghiêm trọng, không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, sức khỏe của người bệnh mà còn ảnh hưởng đến sự nghiệp và tương lai của người bệnh. Một số những tác hại của chứng lo âu lan tỏa gây ra:

Chứng rối loạn lo âu lan tỏa gây ra những hệ lụy nghiêm trọng

• Thiếu tập trung và chú ý với mọi vấn đề trong cuộc sống làm chất lượng công việc giảm sút gây ảnh hưởng đến sự nghiệp và tương lai của người bệnh.
• Dễ cáu gắt là nguyên nhân gây sứt mẻ các mối quan hệ xã hội, bạn bè và người thân.
• Nhiều người bệnh sợ hãi, cô lập bản thân, mất đi sự tự tin, gây những sự khó khăn trong việc gia tăng các mối quan hệ để phát triển bản thân
• Luôn có những triệu chứng thực thể khiến cơ thể người bệnh suy nhược, mất năng lượng kèm theo đó là những bệnh lý nguy hiểm như tim mạch, rối loạn tiêu hóa….
• Rối loạn giấc ngủ gây ra nhiều mệt mỏi và các bệnh lý nguy hiểm khác cho người bệnh.
• Gia tăng chứng đau đầu hoặc đau nửa đầu, ở một số bệnh nhân lớn tuổi còn ghi nhận chứng rối loạn tiền đình…
• Rối loạn lo âu kéo dài khiến tăng nguy cơ mắc bệnh lý trầm cảm ( Đây là một bệnh nguy hiểm kèm theo những hành vi tiêu cực cho bản thân người bệnh và những người xung quanh ).
• Gia tăng nguy cơ lạm dụng bia rượu và các chất kích thích bởi người bệnh sẽ có những suy nghĩ tìm đến những chất kích thích để giải quyết những vấn đề của bản thân, lâu dần sẽ dẫn đến tình trạng nghiện, lạm dụng ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh.

(Không muốn dùng thuốc điều trị bệnh hãy đọc bài viết: Chữa rối loạn lo âu không dùng thuốc)

Những rối loạn lo âu lan tỏa thường kéo dài dai dẳng và mức độ bệnh ngày một trầm trọng hơn. Hiểu được các triệu chứng, dấu hiệu của bệnh có thể tăng khả năng phát hiện bênh kịp thời và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

>> Rối loạn lo âu có nguy hiểm không?

Rối loạn lo âu là một bệnh lý phức tạp

Rối loạn lo âu là gì?

Rối loạn lo âu là sự lo sợ quá mức với những tình huống, vấn đề mang tính chất vô lý. Những lo sợ này cứ lặp đi lặp lại hoặc kéo dài gây ảnh hưởng đến công việc, cuộc sống và các mối quan hệ giao tiếp xã hội. Đối với những người bị rối loạn lo âu, những căng thẳng lo lắng không biến mất mà có thể trở nên trầm trọng hơn theo thời gian. Theo nghiên cứu thì rối loạn lo âu thường gặp ở nữ giới nhiều hơn nam giới. Dựa vào các biểu hiện mà rối loạn lo âu được chia thành 5 dạng cơ bản sau:

• Rối loạn lo âu lan tỏa hay còn gọi là rối loạn lo âu toàn thể : Đây là dạng rối loạn mà sự lo lắng và căng thẳng lan tỏa hầu hết đến mọi mặt trong cuộc sống như sức khỏe, kinh tế, tài chính, con cái, gia đình. Người bệnh luôn luôn ở trong trạng thái lo lắng, căng thẳng, hồi hộp, mất ngủ, không thể tập trung vào công việc hàng ngày
• Cơn hoảng loạn: Bao trùm lên người bệnh là cảm giác sợ hãi, những cơn kinh hoàng, khiếp sợ dữ dội ập đết bất chợt mà không do bất cứ nguyên nhân nào. Người bệnh thường cô lập bản thân mình, né tránh các hoạt động cộng đồng, xã hội.
• Rối loạn stress sau chấn thương:  Người bệnh sau khi trải qua một chấn động tâm lý như tai nạn hoặc mất đi người thân yêu nhất thường có những suy nghĩ dai dẳng, những ám ảnh không thoát ra được, ảnh hưởng đến sức khỏe và gia tăng những nguy cơ hành vi tiêu cực.
• Rối loạn ám ảnh cưỡng chế: Người bệnh luôn có những ám ảnh về những vấn đề vô lý như sợ bẩn, sợ máu….
• Rối loạn lo âu xã hội: Người bệnh luôn có những lo lắng và căng thẳng khi tiếp xúc với đám đông, người lạ. Người bệnh thường né tránh giao tiếp, né tránh những hoạt động nhóm, hoạt động xã hội.

Nguyên nhân của chứng rối loạn lo âu

Những nguyên nhân của chứng rối loạn lo âu thường không rõ ràng rất khó phát hiện tuy nhiên dựa vào những biểu hiện của bệnh lý mà ta có thể đưa ra một số nguyên nhân cơ bản sau

Do sự thay đổi của các hormones “hạnh phúc” trong cơ thể

Thiếu hụt các chất dẫn truyền thần kinh là nguyên nhân gây ra nhiều chứng rối loạn tâm lý

Khoa học đã chứng minh việc thiếu hụt các hormone dẫn truyền thần kinh (serotonine, gamma aminobutyric acid, norepinephrine) có thể gây những rối loạn về tâm lý và cảm xúc của người bệnh do mạng lưới liên lạc của bộ não bị phá vỡ, bộ não có thể phản ứng sai trong một số tình huống. Chính vì vậy mà một số loại thuốc chống trầm cảm làm tăng các chất dẫn truyền thần kinh sẽ giúp giảm triệu chứng lo âu hay trầm cảm.

Do di truyền

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ thì chứng rối loạn lo âu có liên quan đến yếu tố tiền sử gia đình (di truyền). Khi trong gia đình có người bị mắc chứng bệnh về tâm lý, tinh thần thì nguy cơ mắc bệnh của người trong gia đình sẽ cao hơn nhóm đối tượng khác. Tuy nhiên nó còn phụ thuộc rất nhiều và yếu tố môi trường, hoàn cảnh sống. Khi một đứa trẻ có cha hoặc mẹ mắc chứng rối loạn lo âu sẽ hình thành cho trẻ những suy nghĩ và hành vi bản sao của cha mẹ. Cho nên ngoài yếu tố di truyền thì yếu tố môi trường cũng là một nguyên nhân dẫn đến chứng rối loạn lo âu.

Do những căng thẳng kéo dài

Khi người bệnh có những căng thẳng kéo dài có thể gây ra chứng rối loạn lo âu. Những căng thẳng áp lực từ cuộc sống sẽ khiến người bệnh có những suy nghĩ tiêu cực trong cuộc sống, những suy nghĩ này lâu dài sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của người bệnh và gây ra những rối loạn trong tâm lý. Các tình huống có thể gây những căng thẳng, áp lực cho người bệnh bao gồm:

Những căng thẳng kéo dài gây ra những rối loạn lo âu

• Những áp lực về công việc và thay đổi công việc
• Thất nghiệp
• Thay đổi môi trường sống (điều này thường đúng với trẻ em và người cao tuổi )
• Phụ nữ mang thai và sau sinh
• Những chấn động về tâm lý, mất mát người thân
• Mâu thuẫn với các mối quan hệ.

Do các vấn đề sức khỏe

Những người có các vấn đề sẵn có về sức khỏe sẽ gia tăng nguy cơ mắc các rối loạn về tâm lý trong đó có rối loạn lo âu.  Bản thân người bệnh luôn có những lo lắng về bệnh tình và vấn đề sức khỏe của bản thân nên khi tình trạng này kéo dài có thể gây những rối loạn về tâm lý. Một số những bệnh có khả năng cao gây ra những rối loạn lo âu cho người bệnh như:

• Các bệnh về nội tiết
• HIV
• Bệnh thần kinh (sau đột quỵ, Parkinson…)
• Bệnh tiểu đường
• Bệnh tim mạch
• Các bệnh về tiêu hóa như viêmđường ruột và viêm kích thích.

Do các tác dụng phụ của thuốc ngủ, thuốc an thần

Việc sử dụng các loại thuốc ngủ, thuốc an thần kéo dài sẽ gây ra những tác dụng phụ cho người bệnh, một trong số đó là chứng rối loạn lo âu.

Do các chất gây nghiện

Những chất gây nghiện là nguyên nhân của chứng rối loạn lo âu

Các chất gây nghiện như rượu, bia, thuốc lá và chất kích thích được coi là nguyên nhân gia tăng chứng rối loạn lo âu nếu người bệnh sử dụng kéo dài. Nhiều người thường tìm đến rượu bia chất kích thích để quên đi những căng thẳng trong công việc và cuộc sống. Tuy nhiên điều này hoàn toàn không tốt cho hệ thần kinh của người bệnh, đồng thời khiến tình trạng vấn đề ngày một trầm trọng hơn

>> Đọc thêm: Chữa chứng rối loạn lo âu không cần dùng thuốc

Cách phòng tránh bệnh hiệu quả

Chứng rối loạn lo âu có thể chữa khỏi nếu bệnh được phát hiện kịp thời hoặc có những sự hiểu biết đúng về nó. Có nhiều cách để phòng tránh chứng bệnh rối loạn lo âu. Dưới đây là một số cách để tạm biệt chứng bệnh này.

Xác định được vấn đề của bản thân đang gặp phải

Hiểu được bản thân mình đang mắc phải những vấn đề gì có thể giúp người bệnh ngăn ngừa chứng bệnh tâm lý này. Khi những vấn đề trong bản thân được giải quyết, người bệnh sẽ hiểu mình phải làm gì để thay đổi những rối loạn đó. Một nghiên cứu khoa học tại Anh đã khẳng định ” Việc phòng và tránh chứng rối loạn lo âu phụ thuộc vào 80% những nỗ lực và những suy nghĩ người bệnh tiếp cận về vấn đề của mình”.

Thay đổi những thói quen sống lành mạnh, khoa học

Khi nhận thấy bản thân có những vấn đề về tâm lý người bệnh hoàn toàn có thể giảm bớt những triệu chứng bệnh bằng các điều chỉnh thói quen sống lành mạnh và khoa hoc. Đây là phương pháp không chỉ giúp giảm tâm bệnh mà còn giúp phòng và tránh rối loạn lo âu hiệu quả. Một số những việc người bệnh cần làm để thay đổi lối sống khoa học:

Điều chỉnh lối sống khoa học giúp ngăn ngừa chứng rối loạn lo âu

• Ngủ đủ giấc: đi ngủ và thức dậy vào một giờ cố định giúp người bệnh có tinh thần tốt giảm những căng thẳng.
• Ăn uống khoa học: ăn nhiều rau xanh và các thực phẩm tốt cho sức khỏe, tuyệt đối nói không với rượu bia và chất kích thích
• Luyện tập thể dục thể thao nâng cao sức khỏe đồng thời giúp giảm những suy nghĩ tiêu cực về vấn đề

Suy nghĩ tích cực, tự tin vào bản thân

Suy nghĩ tích cực là điều sẽ rất khó khăn với hầu hết người mang những rối loạn lo âu, tuy nhiên việc này hoàn toàn có thể thay đổi được. Việc luôn đặt ra cho mình những lời nói khẳng định, tin vào bản thân có vai trò rất lớn trong việc tạo động lực, mục tiêu của bản thân người bênh, giúp người bệnh tự tin hơn vào bản thân mình từ đó sẽ giảm những nguy cơ bị mắc các chứng bệnh về tâm lý..

Nhờ sự giúp đỡ từ mọi người

Người bệnh không nên giấu những vấn đề của bản thân, vì điều này sẽ khiến cho luồng suy nghĩ tiêu cực của người bệnh thêm trầm trọng. Việc chia sẻ những vấn đề của bản thân cho người thân, bạn bè là cách hiệu quả để phòng và tránh chứng bệnh rối loạn lo âu. Đồng thời việc nhận được sự lắng nghe của những người xung quanh sẽ giúp người bệnh tin vào bản thân mình, cảm thấy mình có giá trị và được coi trọng hơn.

Sự giúp đỡ của người thân, bạn bè và chuyên gia tâm lý là một cách hiệu quả tránh chứng rối loạn lo âu

Sử dụng các chủng probiotics chuyên biệt làm giảm triệu chứng lo âu

Đường ruột của chúng ta chính là một bộ não thứ 2 của cơ thể và có quan hệ mật thiết với chức năng của thần kinh trung ương. Tương tác giữa não và ruột là tương tác hai chiều, còn được gọi là trục Não- Ruột. Trong đó, hệ khuẩn chí đường ruột đóng một vai trò hết sức quan trọng đối với tương tác này. Các kết quả nghiên cứu ghi nhận có sự thay đổi rõ rệt thành phần của hệ khuẩn chí đường ruột ở người bị stress, rối loạn lo âu, trầm cảm , đặc biệt có sự suy giảm số lượng của một số chủng vi khuẩn có lợi như Bifidobacterium, Lactobacilus. Nhiều nghiên cứu lâm sàng khác nhau đã chứng minh được khi bổ sung một số chủng vi khuẩn probiotic đặc biệt ( còn được gọi là psychobiotics ) vào không chỉ giúp chúng ta dung nạp tốt với các yếu tố stress của môi trường mà còn có thể cải thiện các triệu chứng rối loạn lo âu. Do vậy mà đây có thể là một giải pháp an toàn để ngăn ngừa trầm cảm và cải thiện triệu chứng đối với những rối loạn tâm thần, đặc biệt là rối loạn lo âu, stress.

.

Vai trò của vi khuẩn đường ruột với chức năng não bộ

>>Tìm hiểu thêm: “Probiotics và các tác dụng giảm triệu chứng trầm cảm, lo âu”

Trên đây là những kiến thức cơ bản về chứng rối loạn lo âu. Hy vọng những kiến thức trên sẽ là cơ sở dữ liệu để người bệnh có thể hiểu thêm về chứng bệnh và có những biện pháp phòng và tránh bệnh một cách kịp thời.

DS. Nguyễn Tiến Huy

Hiệu đính: BS. Lê Đình Phương