Phương pháp đối thoại hay liệu pháp nhận thức – hành vi là biện pháp khá hữu ích, được sử dụng đơn lẻ hoặc phối hợp cùng thuốc trong điều trị trầ cảm.
Mục lục bài viết
Phương pháp đối thoại hay liệu pháp nhận thức – hành vi là gì?
Liệu pháp nhận thức – hành vi (Cognitive behavioral therapy – CBT) là một trong những loại tâm lý trị liệu. Người trị liệu sẽ trò chuyện về tình trạng bệnh và những vấn đề liên quan của mình với một bác sĩ tâm lý hoặc một nhà trị liệu. Liệu pháp này giúp người trị liệu nhận thức được suy nghĩ không chính xác hoặc tiêu cực khi đứng trước các tình huống thách thức. Từ đó phản hồi chúng theo những cách tích cực và hiệu quả hơn.
CBT là một công cụ hữu ích để giải quyết các vấn đề về cảm xúc như:
- Kiểm soát các triệu chứng của rối loạn tâm thần
- Ngăn ngừa tái phát các triệu chứng của rối loạn tâm thần
- Điều trị các rối loạn tâm thần khi thuốc không phải là một lựa chọn tốt
- Tìm hiểu các cách thức để đối phó với các tình huống căng thẳng trong cuộc sống
- Xác định các cách để quản lý cảm xúc
- Giải quyết xung đột trong mối quan hệ và tìm hiểu các cách tốt hơn để giao tiếp
- Đối phó với đau buồn hoặc mất mát
- Khắc phục chấn thương cảm xúc liên quan đến lạm dụng hoặc bạo lực
- Đối phó với một căn bệnh đang mắc phải (vd: đái tháo đường, ung thư…)
- Quản lý các triệu chứng cơ thể mãn tính (vd: đau đầu, đau lưng kéo dài nhiều năm…)
Sử dụng liệu pháp nhận thức hành vi có nguy cơ gì không?
Nhìn chung, có rất ít nguy cơ khi điều trị hành vi nhận thức. Nhưng đôi khi bạn có thể cảm thấy khó chịu. Trong các buổi CBT, đôi khi bạn được yêu cầu khám phá những cảm giác, cảm xúc và trải nghiệm đau đớn mà bạn chỉ muốn quên đi. Bạn có thể khóc, buồn bã hoặc cảm thấy tức giận trong một thử thác mà tâm lý gia đặt ra. Bạn cũng có thể cảm thấy kiệt sức về thể chất.
Một số dạng CBT, chẳng hạn như liệu pháp phơi nhiễm, có thể yêu cầu bạn đối mặt với các tình huống bạn thật sự muốn tránh né – chẳng hạn như chạm vào con nhện đồ chơi nếu bạn bị chứng sợ nhện. Điều này có thể khơi dậy sự căng thẳng hoặc lo lắng tạm thời.
Tuy nhiên, làm việc với một nhà trị liệu lành nghề sẽ giảm thiểu mọi rủi ro. Các kỹ năng đối phó mà bạn học được có thể giúp bạn quản lý và chinh phục những cảm xúc và nỗi sợ có tính chất tiêu cực.
Bạn cần chuẩn bị gì?
Bạn có thể tự quyết định rằng bạn muốn thử trị liệu nhận thức hành vi. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ có thể là người đề nghị bạn thực hiện liệu pháp tâm lý này. Đây là cách để bắt đầu:
Tìm một nhà trị liệu.
Bạn có thể nhận được sự giới thiệu từ bác sĩ, chương trình bảo hiểm y tế, bạn bè hoặc nguồn đáng tin cậy khác. Hoặc bạn có thể tự mình tìm một nhà trị liệu – thông qua một hiệp hội tâm lý địa phương bằng cách tìm kiếm trên internet. Tại TP.HCM, bạn có thể tìm kiếm nhà điều trị tại trung tâm Touching Soul Center, Hồn Việt, Tâm An… hoặc các tâm lý gia đang đăng ký trị liệu với trang Youmed.vn.
Tìm hiểu chi phí.
Thường các loại bảo hiểm y tế công cộng ở nước ta chưa cho phép thanh toán cho điều trị Tâm lý. Một số chương trình bảo hiểm tư nhân chỉ bao gồm một số buổi trị liệu nhất định mỗi năm. Ngoài ra, hãy trao đổi với tâm lý gia của bạn về phí và các tùy chọn thanh toán.
Xem lại mối quan tâm của bạn
Đây là bước cực kì quan trọng. Trước cuộc hẹn đầu tiên, hãy suy nghĩ về những vấn đề bạn muốn giải quyết. Mặc dù bạn cũng có thể sắp xếp điều này với tâm lý gia tại buổi khám, nhưng có chuẩn bị một số ý từ trước sẽ giúp cho tiến trình suôn sẻ và nhanh chóng hơn.
CBT là một liệu pháp điều trị tâm lý dựa trên thay đổi về nhận thức và hành vi. Phương pháp này được áp dụng rộng rãi do nhanh chóng mang lại kết quả. Tuy nhiên bạn cần biết trước mong muốn của mình là gì trước khi đến thảo luận với tâm lý gia thì các buổi làm việc mới có nhiều hiệu quả. Việc trị liệu tâm lý đòi hỏi cần có thời gian nhất định. Hãy vững tin và kiên trì, bạn nhé.
Tư vấn trực tuyến